Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login

Fotoğraf: Cem DOĞUT

T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı'nın öncülüğünde ASELSAN tarafından yürütülen ÖZGÜR Projesi ile F-16 Blok 30 uçaklarının modernizasyonu hedeflenmektedir.

Türkiye, 1970'lerin sonlarına doğru şimdiki adı ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.'nin (TUSAŞ)'ın kurulmasıyla yeni bir slogan üretti. Bu slogana göre Türkiye kendi savaş uçağını kendisi yapacaktı. Tarihler 1980'li yılları gösterdiğinde, Türk Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan F-5, F-100, F-104 gibi uçaklarını daha yeni uçaklarla değiştirmek istemiş ve bunun için yeni bir savaş uçağı ihalesi başlatmıştı. İhaleyi, General Dynamics üretimi F-16 kazanmıştı. Peace Onyx I,II,III,IV projeleri sonucu toplamda 270 adet F-16, Türk Hava Kuvvetleri için üretilmiştir.


CCIP Modernizasyonu
1990 yılından 2010 yılına kadar gelinen süreçte; teknoloji beklenenden de hızlı gelişmiş, envanterde yer alan F-16 uçakları günün teknolojisinden uzak kalmaya başlamıştı. Öncelikle Öncel III projesi başlatıldı ve farklı blok konfigürasyonlarında 10 adet F-16, TUSAŞ'ta testbed olarak modernize edildi. Gerçekleştirilen modernizasyon faaliyeti sonucunda olumlu dönütler alınınca proje oldukça genişletildi ve Türk Hava Kuvvetleri envanterinde yer alan tüm Blok 40 ve Blok 50 F-16 savaş uçaklarına uygulandı. CCIP olarak isimlendirilen bu proje kapsamında, 165 adet F-16 modernize edildi. Böylelikle Öncel III projesi ile modernize edilen uçaklarla birlikte toplamda 175 adet F-16 uçağı seri şekilde modernize edilmiş oldu. Blok 30 konfigürasyonunda ki 37 adet F-16 savaş uçağının da kısmi olarak bu modernizasyon projelerinden pay aldığı bilinmektedir.


Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


F-16 Blok 30 Yapısal Modernizasyonu
Türk Hava Kuvvetleri'ndeki F-16 Block 30'lar, 2016 yılı itibariyle 7.000 uçuş saati civarlarına ulaştılar. Bundan ötürü Türk Hava Kuvvetleri'ndeki F-16 Blok 30'lar için 2015 yılında sözleşme imzalandı, 2016 yılında yapısal iyileştirme projesi başlatıldı. Çalışmaların 2016 yılında başladığı proje ile F-16 Blok 30 savaş uçaklarının uçuş ömürleri 4.000 saat arttırılacak ve 8.000 saat olan uçuş ömrü, 12.000 saate yükseltilecektir. TUSAŞ ile ana tasarımcı Lockheed Martin'in birlikte hayata geçireceği projede, toplam 35 uçağının gövde ve kanatlarında güçlendirme yapılması kararlaştırıldı. Proje kapsamında öncelikle bir adet tek kişilik F-16C, bir adet de çift kişilik F-16D modeli Lockheed Martin'den gelecek kitlerle modernize edildi.

Modernizasyonun başarısından sonra 2018 yılında diğer F-16 Block 30'lara bu programın uygulanması kararlaştırıldı. İlk uçak, Temmuz 2020'de 132'nci Silah ve Taktikler Filo Komutanlığı'na teslim edilmiştir. Projenin, 2023 yılında tamamlanması planlanmaktadır.

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


F-16 Blok 30 Aviyonik Modernizasyonu: ÖZGÜR Projesi
T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından başlatılan ve ASELSAN tarafından yürütülen F-16 ÖZGÜR Projesi ile Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde bulunan F-16 Blok 30 savaş uçaklarının, aviyonik modernizasyonu amaçlanmaktadır.

Ne,Neden,Niçin?

Özgür Projesi ilk başladığı yıllarda F-16 Blok 30TM günümüz şartlarına karşı demode olmaya başlamıştı. Türk Hava Kuvvetleri'nin elinde iki seçenek vardı; Blok 30'lar ya modernize edilecek ya da yerine F-16 alımı yapılacaktı. Türk Hava Kuvvetleri, F-16 Block 30'ları modernize etme kararı aldı. Özgür Projesi, Şimşek ve Işık modernizasyonlarından sonra üçüncü milli modernizasyon projesi olacaktı. Proje kapsamında 35 adet F-16 Blok 30 uçağının milli aviyonikler ve milli OFP yazılımına sahip özgün bir görev bilgisayarı ile donatılmasını amaçlanmaktadır.

Özgür Projesi'nin İmzalanması:

Muharip uçaklar için milli aviyonik sistem geliştirme ve silah entegrasyonunu kapsayan "Özgür Projesi" Sözleşmesi, SSB ile TUSAŞ arasında 6 Mart 2012'de imzalandı. 6 Mart 2012'deki törende ayrıca TUSAŞ-ASELSAN arasındaki alt sözleşme ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı ile TUSAŞ arasındaki üçlü uygulama protokolüne de imza kondu. Toplamda 46 Milyon dolarlık bir sözleşme imzalandı.

Proje kapsamında Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından TUSAŞ'a bir F-16C Blok 30 uçağı tahsis edildi. 2012 yılında ÖZGÜR Programı kapsamında Hv.K.K. tarafından verilen ve yer testleri tamamlanan F-16 uçağının, TUSAŞ'a kabulü için ilk test uçuşu gerçekleştirildi.

Uçuşlarda tüm aviyonik ve silah sistemi kontrolleri ile birlikte uçağın performans limitleri denenerek modernizasyon çalışmalarına girdi oluşturucak performans kriterleri belirlendi. Modernizasyon çalışmalarında önemli bir kilometre taşı oluşturan ARUT uçuşları kapsamında ise 17 sorti uçuş yapılarak çeşitli uçuş profillerinde, modernizasyon için gereken mühendislik verisi toplandı.

ÖZGÜR Projesi'nin İçeriği:


Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


Milli Görev Bilgisayarı:

Milli Görev Bilgisayarı (MGB) entegre aviyonik sistemlerin tek merkezden yönetimini sağlayan, pilota görevi icrasında gelişmiş işlem ve grafik üretme kabiliyetleri ile destek olan yeni nesil bir görev bilgisayarıdır.

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


Sistem Arayüz Birimi:

Sistem arayüz birimi, birçok analog sistem parametresini okur, sayısala çevirir ve pilotların kullanımına sunar. Görev ekipmanlarının komutları uyarınca analog sürüş işaretleri üretir.

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


Renkli Çok İşlevli Gösterge:

CMFD-55 Çok işlevli Kokpit Merkezi Ekranı Aktif Matris Sıvı Kristal Ekran (AMLCD) teknolojisi kullanılarak tasarlanmıştır. Sayısal video görüntüleme, sayısal giriş / çıkış işleme yetenekleri ile görev bilgisayarı uygulamaları için özel olarak tasarlanmıştır.

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


Yakıt Hidrolik Göstergesi:

Kompakt, platforma özel konfigüre edilebilir ve kullanıcı-dostu tasarımıyla FHD birimi; kritik platform verileri olan tank yakıt miktarının, hidrolik basıncının ve yakıt denge durumunun pilota gösterimini sağlayarak kullanıcı ihtiyaçlarını ve platform gereksinimlerini karşılamaktadır.

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


Ataletsel Seyrüsefer Sistemi:

ANS-511, askeri hava araçlarında kullanılmak üzere tasarlanan gömülü SAASM özellikli küresel konumlama sistemi alıcısı olan navigasyon sınıfı hava ataletsel navigasyon sistemidir.

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


Motor Gösterge Ekranı:

Kompakt, platforma özel konfigüre edilebilir ve kullanıcıdostu tasarımıyla EID birimi; kritik platform verileri olan motor parametrelerinin gösterilmesi ile ilgili kullanıcı ihtiyaçlarını ve platform gereksinimlerini karşılamaktadır

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


Milli Ses Emniyet Cihazı:

MİLSEC-3, HF/VHF/UHF telsiz hatlardan ses ve veriyi kriptolu ve yarı-dupleks olarak aktarabilen emniyetli bir haberleşme cihazıdır. Esnek arayüzü sayesinde çok sayıda ses, veri ve radyo cihazı ile uyumlu çalışabilmektedir. Fiziksel özellikleri ve bağlantıları itibariyle NATO KY58 ve KY100 cihazları ile eşdeğer olup onların kullanabildiği uçak, helikopter, gemi, yer istasyonları gibi her türlü askeri platformda kullanılabilmektedir. Milli kripto algoritması kullanarak diğer MİLSEC-3 cihazları ile milli modda görüşürken içerdiği NATO kripto algoritması sayesinde KY58 ve KY100 cihazları ile de kriptolu görüşme yapabilmektedir.


Milli Dost-Düşman Tanımlama (IFF) Sistemi:

T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile ASELSAN arasında 2018 yılında imzalanan Dost Düşman Tanıma Tanıtma Sistemi Mod 5 (IFF) Tedarik ve Proje Sözleşmesi kapsamında, Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde bulunan F-16 Blok 30TM uçaklarına ASELSAN tasarımı ve üretimi IFF Mod 5/S Cevaplayıcı cihazlarının entegrasyon faaliyetlerine başlandı.

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


AESA Radarı:

Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer alan F-16 uçaklarına entegre edilerek kullanılmak üzere aktif faz dizili antene sahip çok fonksiyonlu AESA burun radarının geliştirilmesi için SSB, Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve ASELSAN arasında protokol imzalanarak radar geliştirme çalışmalarına 2018 yılında başlanmıştır. Bu gelişmelerin ardından SSB ile ASELSAN arasında 24 Mart 2019 tarihinde F-16 AESA Burun Radarı Geliştirilmesi Projesi Faz-1 Protokolü imzalandı. Radarın 2021 yılında teslim edilmesi düşünülüyor.

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login



Dijital Kamuflaj:

Türk Hava Kuvvetleri'nin dijital kamuflajı hayata geçirmek üzere çalışmalara başlamıştı. İlk olarak Hürjet'le karşımıza çıkan dijital kamuflaj F-16 savaş uçağında deneniyor. Eğer kamuflajın sonuçları iyi çıkarsa oluşturulacak konsept diğer uçaklara da uygulanacak. Dünyada bir çok uçak görülmesi zor olan dijital kamuflaja geçiyor. Yeni nesil kamuflaj, sadece uçaklar değil kara ve deniz araçları ile üniformalarda da kullanılıyor.

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login

F 16 Blok 30 ÖZGÜR


F-16 ÖZGÜR Kokpiti:

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login



Kaynak: You are not allowed to view links. Register or Login

Heyecanla tamamlanmasını beklediğim bir proje, hem görünüş-kullanılabilirlik hem de aviyonik sistemler açısından çok güzel yenilikler içeriyor.

You are not allowed to view links. Register or Login
Heyecanla tamamlanmasını beklediğim bir proje, hem görünüş-kullanılabilirlik hem de aviyonik sistemler açısından çok güzel yenilikler içeriyor.

En çok şu modern kokpit ve AESA radar için istiyorum tez zamanda tamamlanır inşallah

En önemlisi aesa radar. Özgür projesi ile takacağımız radar büyük ihtimal b70 radarının muadili olacak. Çok uzun menzilden teşhis ve takipin yanı sıra daha geniş alanı daha kısa sürede ve daha hızlı tarayabilecek. F-16 nın taşıyabildiği havadan havaya füze sayısı (6) kadar hedefe aynı anda kilitlenebilecek.

You are not allowed to view links. Register or Login
En önemlisi aesa radar. Özgür projesi ile takacağımız radar büyük ihtimal b70 radarının muadili olacak. Çok uzun menzilden teşhis ve takipin yanı sıra daha geniş alanı daha kısa sürede ve daha hızlı tarayabilecek. F-16 nın taşıyabildiği havadan havaya füze sayısı (6) kadar hedefe aynı anda kilitlenebilecek.

Kesinlikle.Aynı zamanda tespit edilebilirliği de düşürüyor F16'larımız için AESA radar ELZEM.

You are not allowed to view links. Register or Login

You are not allowed to view links. Register or Login
En önemlisi aesa radar. Özgür projesi ile takacağımız radar büyük ihtimal b70 radarının muadili olacak. Çok uzun menzilden teşhis ve takipin yanı sıra daha geniş alanı daha kısa sürede ve daha hızlı tarayabilecek. F-16 nın taşıyabildiği havadan havaya füze sayısı (6) kadar hedefe aynı anda kilitlenebilecek.

Kesinlikle.Aynı zamanda tespit edilebilirliği de düşürüyor F16'larımız için AESA radar ELZEM.

evet onu da eklemek lazım hocam. Ayrıca ground mapping yapabilme ve sar radarı sayesinde havadan karaya çok çok artmakta durumsal farkındalığı. Bms ye de öyle birşey gelse kafayı yerdim sevinçten. GM modda ekoya bakıyorsun ne olduğu belli değil, sar radarı olsa steerpoint atamaya koordinat not almaya felan gerek kalmazdı. Hatta RWR ile sam sinyalinin olduğu taraftaki ekoyu sar tasarıyla bakardım mesela. Gerçekten operasyonel esneklik oluşur

You are not allowed to view links. Register or Login

You are not allowed to view links. Register or Login

You are not allowed to view links. Register or Login
En önemlisi aesa radar. Özgür projesi ile takacağımız radar büyük ihtimal b70 radarının muadili olacak. Çok uzun menzilden teşhis ve takipin yanı sıra daha geniş alanı daha kısa sürede ve daha hızlı tarayabilecek. F-16 nın taşıyabildiği havadan havaya füze sayısı (6) kadar hedefe aynı anda kilitlenebilecek.

Kesinlikle.Aynı zamanda tespit edilebilirliği de düşürüyor F16'larımız için AESA radar ELZEM.

evet onu da eklemek lazım hocam. Ayrıca ground mapping yapabilme ve sar radarı sayesinde havadan karaya çok çok artmakta durumsal farkındalığı. Bms ye de öyle birşey gelse kafayı yerdim sevinçten. GM modda ekoya bakıyorsun ne olduğu belli değil, sar radarı olsa steerpoint atamaya koordinat not almaya felan gerek kalmazdı. Hatta RWR ile sam sinyalinin olduğu taraftaki ekoyu sar tasarıyla bakardım mesela. Gerçekten operasyonel esneklik oluşur

Ahh keşke sar radarı ve Link16 sistemi falcona gelse muhteşem olur gerçekten

Aslında bms yapımcıları+eagle Dynamics birleşip F16 simi geliştirseler ortaya çok güzel birşey çıkar. Bmsde bazı modellemeler çok saçma aynı şekilde Dcs de de öyle. Ancak ikisinin de birbirine göre daha iyi simüle ettikleri şeyler var(her ne kadar Dcs F16 modülünde çok geri olsa da link 16 gibi şeylerin simülesini beğendim). Şahsen dcs oynamadım ama videolarını izledim ve benim fikrim bu şekilde. Belki biraz tuzlu olur fiyatı ama çok iyi birşey çıkar

Zanetmem ama diyelimki oldu ortaya bence MSFS2020 geçen yüksek boyutta bir yazılım  çıkar.

Özgür Projesinin güzel bir şekilde biteceğine inanıyorum. Yeni Kokpit çok hoşuma gidiyor ve radar tabiki.

En önemli parça ASEA. Bunun yanında kokpitteki iyileştirmeler de çok iyi. Mutlu sonla biterse Türk Hava Kuvvetleri'nin gücüne güç katacaktır.

Prof. Dr. İsmail DEMİR tarafından yapılan açıklamada, "ÖZGÜR, artık belirli bir olgunluğa ulaştı. Denedik ve gayet iyi, artık "F-16'larımız 'ÖZGÜR'leşme yolunda" diyebiliriz. Projenin ilk uygulaması başarıldı. Bundan sonra, uygulamanın yaygınlaşmasını bekliyoruz." ifadelerine yer verildi.

Block 30 üzerinde geliştirilen bu modernizasyon paketi, diğer modellere uygulanmasını ABD izin vermese dahi hayati önem taşıyor. Her şeyden önce, ilk defa bir savaş uçağının tüm sistemlerinin üretilip operasyona hazır hale getirilebilmesi, birikimlerinden MMU için de faydalanılabilecek harika bir deneyimdir. Onun haricinde ABD ile süren sorunlu tarihi ilişkimiz hiç olmadığı kadar krize girdi ve Demokrat Partili Biden'ın iktidara gelmesiyle ilişkiler kopma noktasına ulaşabilir. Türkiye'nin F-16'lar dahil ambargoya tabi tutulması ABD'de dillendirilen ve hiç de uzak olmayan bir ihtimal. Bu tip durumlarda Türkiye, Hava Kuvvetleri'ni havada tutabilmek için tabiri caizse bir F-16'yı korsan olarak klonlayabilecek bir kapasiteye erişmelidir. ABD ile ilişkilerin koptuğu bir durumda, ABD izin verse de vermese de F-16'ların "özgürleştirilmesi"nin önünde hiçbir gücün durabileceğini düşünmüyorum.

You are not allowed to view links. Register or Login
Block 30 üzerinde geliştirilen bu modernizasyon paketi, diğer modellere uygulanmasını ABD izin vermese dahi hayati önem taşıyor. Her şeyden önce, ilk defa bir savaş uçağının tüm sistemlerinin üretilip operasyona hazır hale getirilebilmesi, birikimlerinden MMU için de faydalanılabilecek harika bir deneyimdir. Onun haricinde ABD ile süren sorunlu tarihi ilişkimiz hiç olmadığı kadar krize girdi ve Demokrat Partili Biden'ın iktidara gelmesiyle ilişkiler kopma noktasına ulaşabilir. Türkiye'nin F-16'lar dahil ambargoya tabi tutulması ABD'de dillendirilen ve hiç de uzak olmayan bir ihtimal. Bu tip durumlarda Türkiye, Hava Kuvvetleri'ni havada tutabilmek için tabiri caizse bir F-16'yı korsan olarak klonlayabilecek bir kapasiteye erişmelidir. ABD ile ilişkilerin koptuğu bir durumda, ABD izin verse de vermese de F-16'ların "özgürleştirilmesi"nin önünde hiçbir gücün durabileceğini düşünmüyorum.

Güzel vurgulamışsınız Hocam +1

Bu projede son durum nedir?

Bu görsel hakkında yorumlarınız nedir ortadaki MDF ilginç. Teslim edilen uçaklara ait daha gerçek görüntüler varmı
Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login


Teslimlerde Aselsan AESA olmadan 

Guests are not allowed to view images in posts, please You are not allowed to view links. Register or Login or You are not allowed to view links. Register or Login